24 Ocak 2009 Cumartesi

Gaba (Ebegümeci) Otu ve Kavurması

Ege Bölgesinin ve Bodrum'un en bilinen ve sevilen otlarından bir diğeri de gabadır. Gaba ismini özellikle kullanıyorum, çünkü burada (Bodrum-Karaova) bu isimle bilinir ve ben de bu yöreyi yazdığım için yerel isimleri kullanıyorum. Çok da uzağımızda olmayan Yalıkavak ve Turgutreis civarlarında ise ilmek diyorlar. Gabanın en bilinen ismi ebegümecidir.



Gaba (Ebegümeci) Kavurması : Toplanan otlar temizlenip yıkandıktan sonra ince ince kıyılarak doğranırlar. Tencerede biraz yağ kızdırılarak içine biraz soğan konulur ve sarartılır. Doğranmış ve içine biraz dereotu eklenmiş ot tencereye konulur. İnce doğranmış birkaç diş sarımsak ilave edilerek kavrulur. Karaovadaki köylerde (genellikle) odun ateşinde ve “dığan” denilen yemek pişirme kabında kavrulur. Kavurma işlemine başlanırken, doğranmış gaba otunun içine gazyak, köremen, taze soğan yaprağı, gelincik gibi otlar da konulursa, daha değişik tatlar da ilave edilmiş olur. Fotoğrafta da görüldüğü gibi, ben üzerine bolca kırmızı pul biber (benim tercihim acı olmayandır) serperek ve yoğurtla yemeyi seviyorum.



Gaba otu özel olarak ekilip yetiştirilen bir ot değildir. Bir önceki yılın gabalarından dökülen tohumlardan çıkar. Eğer çıktığı arazi sürülüp işlenen bir araziyse, daha iyi büyürler ve daha taze olurlar.
.


Gaba otunun yapraklarının yakından ve üstten görünüşü de böyledir :)



Toplanmış ve temizlenmiş gaba otları. Gaba otunun taze kısımlarını doğramak gerekir. Köküne yakın olan kısımlar daha taze ve yumuşaktır. Kırmaya çalıştığınızda kolayca kırılır. Dalların ucuna doğru ise yumuşaklık azalır. Doğrarken buna dikkat edilirse iyi olur. Dalların ucundaki yaprak kısmı ise yumuşaktır ve kavurmaya konulmalıdır.



Bahar bittikten sonra gaba otu kartlaşır ve çiçeklenir. Biraz daha zaman geçince tohumlanır, tohumlarını gelecek yıl tekrar çıkmak üzere toprağa bırakır ve kurur. Bu arada, gaba otunun çiçekleri de çok güzel olur...
.
.

18 yorum:

  1. Ben de inadına hiç almam/toplamam iyi mi? Oysa ne şifalıdır, ne güzeldir. Hele de o çiçekleri yok mu!

    YanıtlaSil
  2. Ellerinize saglik, bu ne güzel bir resim, imkan olsada bulup yiyebilsem. Ne yazikki Almanyada bizim oralardaki gibi bolca bulunmuyor. Ebegümecinin bir baska türünü buralarda saksilarda yetistiriyorlar.
    Egeli olupta otlari tanimamak ve sevmemek olmaz, degil mi?

    Sevgiler

    YanıtlaSil
  3. Merhaba Mehmet,

    Senin fotograflar harika :)

    En favorim "Kara Uzum" fotograflar...Aralik'ta.

    Turkiye'de esim anne ve baba bahcede uzum yedim ve harika.

    Kanada'a Niagara'da harika uzum bahceler. Bir de Kanada'dan ICE WINE - Biliyor musun?

    Cunku Kanada cok soguk ve uzumler buzlu...

    Gorusuruz - Kanada'dan cok selam.

    Suleyman.

    YanıtlaSil
  4. Tijen hanım sizin Ebegümeci (bizim buradaki adıyla gaba) toplamamanıza/almamanıza şaşırdım doğrusu, siz otları çok seversiniz.

    YanıtlaSil
  5. Belgin hanım, Egeli olup da otları tanımamak ve sevmemek olmaz tabi ki :)

    YanıtlaSil
  6. Merhaba Süleyman,

    Fotoğrafları beğenmene sevindim :)
    Kara üzümler harika olunca, fotoğraflar da güzel oluyor ve ben üzüm fotoğrafları çekmeyi çok seviyorum. Bilgisayarım üzüm fotoğraflarıyla dolu.

    Niagaradaki üzüm bahçeleri oranın güzelliğine güzellik katıyordur.

    ICE WINE biliyorum. Çok güzel ve değerli olduğunu biliyorum. Ama bizim burada olmaz çünkü burası oldukça sıcak.

    Görüşürüz, Bodrum'dan selamlar...

    Mehmet

    YanıtlaSil
  7. Ebegümecini rahmetlik ananeannem yapardı onu hatırladım:))
    afiyetler olsun.

    YanıtlaSil
  8. Teşekkürler Ferhan hanım...

    YanıtlaSil
  9. slm paylaşımlarınız ve bilgilendirdiğiniz için çok tşk.ler
    sayın mehmet bey otlar hakkında tarif aryordum tam isabet oldu çok sevindim netde aradığımız bilgileri sayenzide ulaşmak hiç zor değil tkar tşk.ediyorum afiyetle kalın..

    YanıtlaSil
  10. Tariflerin işe yaraması ne güzel...
    selamlar Canan hanım.

    YanıtlaSil
  11. ot bollugunuz daim olsun, biz daha isin basindayiz yavas yavas tanisiyoruz ama ebegumeci en sevdiklerimden cicekleri ayri guzel gercekten:)

    YanıtlaSil
  12. Yiyilebilir otların ve mantarların tanıtıldığı kitapçık ya da ansiklopedik bir bilgi kaynağı var mıdır acaba?Varsa ismini verebilirseniz sevinirim..Teşekkürler..
    Şebnem

    YanıtlaSil
  13. Şebnem hanım merhaba,

    Yabani otlarla ilgili olarak Tijen İnaltong'un "Mutfaktaki Yaban" kitabına bakabilirsiniz. http://www.idefix.com/kitap/mutfaktaki-yaban-kucuk-boy-tijen-inaltong/tanim.asp?sid=EN57COGJ50UCYR73DBVQ

    Diğer kitapları http://www.idefix.com/vitrin/aramasonuc.asp?Shop=1&aranan_yer=0&Page=1&SearchTerm=tijen+inaltong&SearchTerm%3ASelectedValue=

    Tijen İnaltong web sitesi
    http://mutfaktazen.blogspot.com/

    Mantarlarla ilgili böyle bir kaynak bilmiyorum. Ama televizyonda İz tv'de Ayhan Sicimoğlu'nun Renkler programında Morcella mantarıyla ilgili bölümde Ayhan Sicimoğlu'nda görmüştüm, Çok büyük bir Mantar ansiklopedik kitabı (yabancı dilde) vardı. Ama nerden bulunur, temin edilir bilmiyorum.

    İyi günler, selamlar...

    YanıtlaSil
  14. Merhabalar;
    Mutfaktaki Yaban kitabı için çok teşekkürler..
    Ayhan Sicimoğlu'nun o programını ben de izlemiştim...Hastasıyız..Zaten ondan sordum,aklıma oradan takılmıştı da..:)
    Saygılar,selamlar...
    Şebnem

    YanıtlaSil
  15. mrb ebegümeci otu sardunya yapraklarına benziyor peki. zehirli olmadığını nerden bileceğiz?

    YanıtlaSil
  16. Merhaba, Bilen birisiyle bu otları öğrenerek toplamak en doğrusu olur diye düşünüyorum. Öğrenmek hiç de zor olmayacaktır.

    Bilmediğiniz, tanımadığınız otları, mantarları yemeyiniz uyarısını da hiç unutmamak gerek.

    YanıtlaSil
  17. Bizde egeliyiz ve ot yemeklerini severiz.Yazdiklariniza küçük bir ilave yapmak istedim. Yenilebilir otları mümkünse yerleşim birimi dışında,insanların ve kedi köpek gibi hayvanların dolaşmadigı yerlerden toplamaliyiz. Hem çevre kirliliği hem değil hijyen bakımından önemli.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok haklısınız İlhan bey. Katkınız için teşekkürler...

      Sil