2 Temmuz 2012 Pazartesi

Erkenci İncir / Siyah Orak İnciri

Bu yıl incir sezonunu erken açtım. Aslında bu incirler geçen yıllarda da vardı. Ama oldukça erkenci bir çeşit olan bu inciri yemek gelmemişti hiç içimden. Bu çeşitten 3 ağaca aşılanmıştı ve sanırım aşılanalı da 7-8 yıl olmuştur. Yani geçen yıllarda da vardı ve pek yenilmezdi. Bir kaç tane yenilirdi, o kadar. Bana getirdiklerinde de her defasında "yemeyeceğim" demiştim. İlk defa bu yıl yedim, meğer ben bu incire karşı çok önyargılı davranmışım :) 

Tadı gayet güzel. Yaklaşık 1 ay sonra yetişecek normal sezondaki incirlerden hiçbir farkı yok. Yukarıdaki incirin ağacı ve asma yan yanalar. Zaten incirin bir yanında kendi yaprağı, diğer yanında da asma yaprağı var. 
Bu incirin adına "bardacık inciri" diyoruz. Başka yerlerdeki adı da aynı mıdır, yoksa bu sadece bizim buraya has bir isimlendirme midir bilmiyorum. Bu incirin şekline çok benzeyen bir de armudu var buranın. Onun adı da "bardıcık" tır. Ama ben "bardacık" ve "bardıcık" ın aynı şeyi ifade ettiğini düşünüyorum.

Acaba bu isim nerden gelmiş olabilir. Acaba "bardak" tan gelmiş olabilir mi? Eskiden burada (başka bir çok yerde de olduğu gibi) su testilerde muhafaza edilir ve oradan içilirdi. Testi biraz büyük olurdu, onun aşağı yukarı sürahi büyüklüğünde olan daha küçüğüne "bardak" denilirdi. İşte bu incirin ve bahsettiğim armudun şekli biraz bardağı andırıyor. Bardağın da daha küçüğü nedir, "bardakcık." Zamanla aradaki "k" harfi de düşerse, "bardacık" olur. Olur mu, olur. Bilemem. Bu da tamamen benim akıl yürütmemden ibarettir, onu da söyleyeyim...

Gerçek (Literatür) İsmi ise Siyah Orak'tır. Siyah Orak; Erkenci ve partonekarp (çekirdeksiz) bir çeşittir.Tozlaşma istemez ve senede iki ürün verir .Çok kaliteli bir çeşit değildir. Ancak turfanda bir çeşit olması, senede iki ürün vermesi ve tozlaşma (ilekleme) istememesi artılarıdır. 

Görüldüğü üzere incirin içinin normal sezonda yetişen incirin içinden bir farkı yok. Ben daha önce zahmet edip bakmamakla hata yapmışım. 


İncirin küçük ve yeşil haline "incir kozağı" diyoruz burada. Sonra yavaş yavaş büyür ve renk değiştirmeye başlar ve olgunlaşır. Aynen yukarıdakiler gibi. Bu incirlerin boyun kısımlarıda diridir daha. Eğer olgunlaşan incirler toplanmazsa yavaş yavaş suyu çekilmeye ve buruşmaya başlar. Buruşma da ilk olarak boyun kısmından başlar. Yukarıda sağdaki incirin boynu buruşmaya başlamış mesela. Bizim burada bu incirlere de "boynu buruk" denilir. Boynu buruk olan incirler yere düşerler, yere düşen bu incirler toplanır ve kurumaları için bir yere serilirler. Daha sonra da kuru incir yapılırlar.

11 yorum:

  1. Ben inciri çooook seven biriyim :-)
    Bizim burda (isviçre de) tane ile yas incir satiliyor. Fiyati da pahali. Incir zamani geldiginde Türkiye den yas incir geliyor ve onlarin fiyatlari bagzen çok oldugunda daha uygun oluyor.
    Türkiye deki yaz tatilimizde nerede incir bulursam aliyorum veya agacindan topluyorum (topluyoruz).
    Bardacik incirini iyiki yemissiniz. Incir in bence her türü güzeldir. Ama en güzeli dalindan koparip yenmesi.
    Saygilarim ile

    YanıtlaSil
  2. Boynu buruğa bayılırım... :)

    Bu tarafta bardacık yeşil resnkli olana denir. Kara incir der geçeriz bunlara...

    YanıtlaSil
  3. Merhaba Hülya hanım,
    Evet, ben de iyi ki yemişim diyorum :) Bizde incir bol. İncir sezonu gelmeden önce sabırsızlıkla olgunlaşmalarını bekliyoruz, önceleri yiyoruz 3-5 tane sonra hevesimiz biraz gidiyor, incirlerin bitmesine yakın sonbaharda ağaçlarda kalan son incirler tekrar çok kıymete biniyorlar :)
    İnciri de, hangi meyve olursa olsun diğerlerini de dalından alıp yemek bir başka güzel tabi. Umarım tatillerinizde buna bol bol fırsatınız olur.
    iyi günler, selamlar.

    YanıtlaSil
  4. Mehmet bey, boynu buruk ne güzel olur değil mi? Hele, yaş incirle kuru incir arasında tam kıvamında, şeker oranı biraz daha artmış, henüz biraz taze ama yeterince de kuru olanları bulunabilirse.

    Bu isimlendirme konusunun ben de farkındayım. Yöreden yöreye durum epeyce karışık :)

    YanıtlaSil
  5. Bandırma tarafında da nispeten korunmuş olan Edincik'te yetişirdi, hala var mı bilmiyorum. ancak işin ehli yaşlı amcaların tezgahında olurdu o da bir parça. Ben bardacık eriği de bilirim, tadına doyum olmaz :)
    Hepsi bir tarafa dalından koparıp da yemesi şifalıdır asıl, adamın ömrüne ömür katar. Şifa olsun :)

    YanıtlaSil
  6. ice blue merhaba,
    ben yazmaktan, paylaşmaktan hoşlanıyorum. sizler de beğendiğinizi söylediğinize göre, ben devam etmez miyim hiç :)
    selamlar...

    YanıtlaSil
  7. Nalan hanım merhaba,
    Bandırma, Bursa taraflarında epeyce çok incir yetişiyor. Bursa'nın, Bursa Siyahı inciri çok meşhur mesela.
    Ne güzel söylemişsiniz, dalından koparıp yemesi şifalıdır diye. Şifa(m) olsun :) Bir de sefam olsun :)
    Darısı da bunu isteyen başkalarının başına...
    Selam ve sevgiler...

    YanıtlaSil
  8. Bodrum'un her şeyi bir farklı güzel mandalinası, inciri, zeytini:) incirlerin isimleri de çok güzel çok şirin Bodruma geldiğim zamanlarda bardacık incirini duymuştum şimdi detaylıca okudum sağol Mehmet:)

    YanıtlaSil
  9. Bir başkadır benim memleketim :)
    desem,
    yeridir sanırım :)

    selam ve sevgiler lavantalimon.

    YanıtlaSil
  10. Yukarıdaki incir çeşidi yanılmıyorsam siyah orak inciri.İlk ürününü haziran ikinci ürününü temmuz sonu ağustos gibi verir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, iki defa incir veriyor. ilk olarak Haziran gibi, daha sonra da diğer incirlerle beraber normal sezonda. Orak inciri denmesinin sebebi, ilk orak biçilmeye başlandığı zamanlarda olmasından dolayı olabilir mi acaba? Bizim burada da ilk olgunlaşan bir armut vardır, Haziran'da arpa orakları zamanında olduğu için adı "orak armudu" dur.
      Bu incire bizim burada "bardacık inciri" de, "patlıcan inciri" de deniliyor sanırım. İsimler yöreden yöreye çok değişiklik gösteriyor.

      Sil