6 Nisan 2009 Pazartesi

Bakla ve Çiçeği



Baklanın böyle de güzel çiçekleri var işte... Bahar gelince onlar da güzel bahar tablosunun içindeki yerlerini aldılar...



Baklaların kimi henüz çiçek açmakta, kimileri de çoktaan baklalarını vermeye başladılar. Bakla ve yoğurt ikilisi de en sevdiğim yemeklerden birisi. Okuldayken (yatılı Lise) baharda çıkan yemeklerden birisi de bakla yemeği idi, tabi yanında da yoğurt. Arkadaşlarımızdan birisi bu yemeği yememişti. O günkü nöbetçi hocamız da, arkadaşımızın başına dikilmişti yemesi için. Biz de o aralar, bu olaydan ötürü "Baklacı Mahmut Paşa" demiştik hocamıza. Dile kolay yirmi yıldan fazla oldu. Vay bee, zaman da ne çabuk geçiyor...

İki tür bakla var, birisi yukarıdaki boyu küçük olan ve bizim burada "kara bakla" dediğimiz bakla.



Diğeri ise yukarıda da görüldüğü gibi, kara baklaya göre bariz şekilde daha büyüktür. Bu baklaya da bizim burada "börek bakla" denilir. Bu arada, burada baklaya "pakla" denildiğini de söylemekte fayda var :)

Yaz gelince kuruyan baklalardan elde edilen iç baklaların, herhangi bir baklagil ürününde olduğu gibi yemeği yapılabilirken, kabuğu çıkarılan iç bakladan ise meşhur "fava" yapılır. Bu yörede favaya "pava" denir. Yine "yi (ye) pava, kaldır hava" da bu yörenin bir sözüdür. Yani, "pavayı ye, başla şarkı söylemeye" demektir...

Yorum Sayfasından buraya alıntı :

BURAYA FAVİZMLE İLGİLİ BİR NOT KOYMAK UMARIM BAKLA SEVENLERİN İŞTAHINI KAÇIRMAZ. Çünkü bakla zehirlenmesi de denen favizm ölümcül sonuçları olan ve Akdeniz bölgesinde sık görülen bir sağlık sorunu. "Favism olgularında aileleri telaşa düşüren şey; kişinin aniden bitkinleşmesi, sararması ve kan renginde idrar yapmasıdır. Bakla yeme sonrasında akut hemolitik krize yakalanmış kişilere, çoğu durumda sağlam kan verilerek, ölümleri engellenebilmektedir."
Bilimsel çalışmanın tamamı işte bu adreste:
http://sci.ege.edu.tr/~gucel/bakla.htm
.
.

10 yorum:

  1. Taze bakla filizlerini yeşil salatada denediniz mi hiç ? Birsen Teyzenin soyulmuş bakla içi ile hazırladığı enginarlı pilavı da çok güzeldir.
    BURAYA BİR FAVİZMLE İLGİLİ BİR NOT KOYMAK UMARIM BAKLA SEVENLERİN İŞTAHINI KAÇIRMAZ.
    Çünkü bakla zehirlenmesi de denen favizm ölümcül sonuçları olan ve akdeniz bölgesinde sık görülen bir bir sağlık sorunu.
    " Favism olgularında aileleri telaşa düşüren şey; kişinin aniden bitkinleşmesi, sararması ve kan renginde idrar yapmasıdır. Bakla yeme sonrasında akut hemolitik krize yakalanmış kişilere, çoğu durumda sağlam kan verilerek, ölümleri engellenebilmektedir."
    Bilimsel çalışmanın tamamı işte bu adreste:
    http://sci.ege.edu.tr/~gucel/bakla.htm.
    Sağlık ve afiyet dileklerimle !

    YanıtlaSil
  2. Merhaba Nadire hanım,
    Taze bakla filizlerini yeşil salatada denemedik, yani ben bilmiyorum...
    Favizm konusu da çok ilginç doğrusu, daha önce hiç duymamıştım. İştahımı kaçırmadı :) ama aklımızın bir köşesinde bulunsun.
    Teşekkürler...

    YanıtlaSil
  3. Bakla filizi salatada mutlaka denenmeli Mehmet bey.

    Bakla ile ilgili hoş bir hikaye de anlatılır...

    Bir gün bir bakla tarlasına bir inek bir de giritli bir vatandaş girer.(Ne çok "bir" yazmışım :) ) Tarlanın sahibinin oğlu babasına bağırır telaşla. "Baba! Tarlaya bir inek bir de Giritli girdi. Ne yapayım? Baba gayet sakin bir şekilde cevap verir. "Oğlum ineği bırak. inek doyduğunu bilir, Giritliyi çıkar." der. Giritlilerin baklayı ne kadar çok sevdikleri ile ilgili bir hikayedir bu.

    Mehmet Bey, İzmir'in sarmaşık ve tilkicenleri yayında bilginiz olsun. :)

    YanıtlaSil
  4. Bir de baklanın yaprakları (yeni çıktığında, tazeyken tabi) salata yaparken kullanılır. Yeşil salatanın içine konulan bakla yaprakları ayrı bir lezzet katmakta. Çocukluğumda kullanılmazdı (ısırgan otu gibi) ama son zamanlarda yaygın olarak kullanmaktayız.

    YanıtlaSil
  5. bakla filizinin salatada kullanılmasına yapılan bu kadar övgüden sonra, bunu denemek kaçınılmaz oldu :)

    YanıtlaSil
  6. Ben de kara baklayi merak ettim. Normal bakla ile farki var midir? Adi neden kara bakladir? Latince adi var midir?

    Cok soru soran Dilek :P

    YanıtlaSil
  7. Merhaba Dilek hanım,
    Normalde genellikle pazarda satılan, sizlerin bildiği bakla, (iç bakla olarak) iri olan ve yassı olan bir bakladır. Kabuklu hali de diğerine göre daha iricedir. Bizim burada herkes bu baklaya "Börek Bakla" denilir.
    Diğer bakla ise (yine iç bakla olarak) diğerine göre daha küçüktür ve tombuldur. Kabuklu yeşil hali de yine öyledir ve diğerine göre daha küçüktür. Bu baklaya da bizim burada "Kara Bakla" denilir. Kara bakla denilmesinin rengiyle falan alakası yoktur. Her ikisi de yenilir. Pişirilme şekline bağlı olarak bazı durumlarda büyük olan, bazı durumlarda küçük olan tercih edilir.
    Bakla zamanı geldiğinde, fotoğraflarını çekerek tekrar yazsam daha anlaşılır olacak sanırım :)

    YanıtlaSil
  8. Aciklamalar icin cok tesekkurler ve gercekten super olur fotograflari ile. Aslinda en guzeli Latince adlarina bakmak ama oradaki teyzelere sorsam bilebileceklerini hic sanmiyorum :) Bilsek de akilda kalmiyor ama ayirim yaparken, tohum ararken kolaylik oluyor. Simdilerde bakla ekme zamani ;-) Biz de bahcelerde deneyecegiz, once bir yemek grubunda konusuldu, sonra iki farkli turu ekmek aklima geldi. O yuzden sordum.

    Tekrar cok tesekkurler.

    YanıtlaSil
  9. Dilek hanım merhaba, belki de bu durumun çözümü bu her iki bakladan da tohumluk olarak size bir miktar göndermektir :)

    YanıtlaSil
  10. :))) Bu aklima gelmemisti, henuz kendi bahcem olmadigi icin!

    Belki Permablitz bahcelerinden birisinde test edip deneriz.

    Tesekkurler dusundugunuz icin.

    YanıtlaSil